به حرکت در آوردن چرخ تولید یکی از مهمترین دغدغه های دولت است؛ به نحوی که در سال 95 طرح رونق تولید بنگاههای تولیدی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری بانک مرکزی مصوب و 16 هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی در اختیار ۷۵۰۰ واحد تولیدی کوچک و متوسط در نظر گرفته شد. اما به نظر می رسد این سیاست به اندازه ای که انتظار می رود موفق عمل نکرده و تولید برای رونق نیازمند حمایت های دیگری نیز هست. مهدی پورقاضی رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی در گفتگو با اگزیم نیوز گفت: راهکار دولت برای رفع مشکل تولید اشتباه است، چراکه افزایش نقدینگی و اعطای تسهیلات نمیتواند مشکلات صنعت را حل کند.
وی به مدیریت غلط دولتی در شرکتهای بزرگ و مطرح ورشکسته اشاره کرد و گفت: ما شاهد ورشکستگی شرکتهایی چون ارج، روغن نباتی جهان، داروگر و آزمایش بوده ایم که بیش از آنکه به دلیل رکود اقتصادی ضربه خورده باشند از مدیریت غلط دولتی آسیب دیده اند که به نظر من این شرکتها قابل احیا هستند؛ به شرطی که به طور واقعی به بخش خصوصی واگذار شوند.
پورقاضی در مورد قراردادهای جوینت ونچر و احتمال حضور برندهای مطرح در ایران گفت: نه تنها نباید شرایط جوینت ونچر را پیچیده کرد بلکه باید به ساده سازی آن هم کمک کرد. در حال حاضر برخی به دنبال این هستند که حتما از شرکت های خارجی امتیاز بگیرند. مثلا حتما بخشی از آن را در داخل تولید کنند و بخشی از آن را صادر کنند. به نظر من خود سرمایه گذار به منفعتش نگاه می کند و همینقدر که اشتغال ایجاد کند طبیعی است و اگر تولید به این شکل مقرون به صرفه باشد صادرات هم انجام می شود. پورقاضی تدوین قوانین جدید در حوزه تولید را بی مورد خواند و گفت: قوانین موجود کافی است اما اجرا نمی شود و یا با اعمال سلیقه اجرا می شود لذا اگر بتوانیم جلوی این اتفاق را بگیریم، سرمایه جذب می شود.
پورقاضی گفت: کالای ایرانی از لحاظ کیفیت و قیمت تمامشده قابل رقابت با کالای مشابه خارجی نیست و نمیتواند در بازار بینالمللی حضور فعال داشته باشد. تولید کننده ما در بازار داخلی هم احساس نگرانی دارد و دنبال این هستند که دولت آنها را حمایت کند.
وی به تغییر در ساختار صنعت اشاره کرد و گفت: در مقطعی صنعت ما بر اساس امتیازها و رانت ها و ارز ارزان قیمت کار می کرد و این روند در واحدهای صنعتی ما رایج بود. امروز اوضاع عوض شده و یا در حال عوض شدن است. به گفته وی ظاهرا شاهد تعطیلی واحدهای صنعتی ضمن حضور برندهای مطرح جهانی هستیم اما حقیقت این است که صنعت با این فرایند پوست می اندازد و به شکل جدید و به روز در می آید.
وی به مقاومت ها در بربر این سیاست اشاره کرد و گفت: خیلی ها معتقدند با آمدن خارجیها بنگاههای داخلی تعطیل می شوند. در واقع این حرف درست است اما باید گفت بنگاههایی خارج می شوند که سنتی اداره می شوند، تولید غیر رقابتی و محصول بی کیفیت دارند و به نفع ماست که به قیمت پرداختن هزینه های این چنینی اقتصاد خود را بازیابی کنیم.
وی منشاء ضعف رقابتپذیری صنایع ایران را عدم زیرساختهای لازم برای تولید رقابت پذیر دانست و گفت: تحریمها ما را از بازار جهانی عقب انداخته و این فاصله به راحتی پر نمی شود. صنعت ایران در مقایسه با رقبا رقابتپذیر نیست و ورود به عرصه های جهانی و حتی گرفتن بازارهای داخلی مستلزم این است که زمینه های رقابت پذیری را جستجو کرد.
وی افزود: تمرکز کارشناسان اقتصادی ما در حوزه کلان تولید است. حال انکه باید معضلات تولید رقابت پذیر را در داخل بررسی کرد. چون وقتی می توانیم صحبت از حضور در بازارهای جهانی داشته باشیم که در داخل کشور هم رقابت پذیر باشیم. در حال حاضر کمتر تشکلی به مشکلات بتگاههای کوچک و متوسط می پردازد و همه انرژی صرف مسائل کلان بخش تولید می شود.
وی افزود: علاوه بر رقابتی نبودن محصولات از نظر کیفی و کمی، نگاه کمرنگ به بهینه سازی، عدم توجه کافی به ارتقا تکنولوژی و فعالیت اندک واحدهای R&D، خلاقیت و نوآوری از دلایل ضعف تولید صنعتی کشور است.
پورقاضی گفت: در کشورهای توسعه یافته صنایع با نیروی کار کمتری تولید می کنند اما در ایران ما با پدیده ای به نام تورم منابع انسانس مواجهیم. یعنی تولید ما با صرف نیروی کار بیشتری در مقایسه با همان تولید در جای دیگر دنیا انجام می شود از طرفی بهرهوری نیروی انسانی نیز در صنعت ما پایین است و این مسئله بیش از هر چیز ناشی از ناکارآمدی نیروی کار در ایران است. دراین شرایط صنعت بیمار نمیتواند چاره بحران بیکاری هم باشد.
پورقاضی مسئولیت ارزیابی و آسیب شناسی مشکلات صنعت را بعهده وزارت صنعت، معدن و تجارت می داند و می گوید: ساستهای اعمال شده همچون تزریق منابع و اعطای تسهیلات مشکل صنایع را حل نکرده و این مساله لزوم تدوین استراتژی توسعه صنعتی را نشان می دهد.
پورقاضی همچنین با اشاره به حضور قوی برندهای خارجی در بازار لوازم خانگی، فرصت و تهدید این حضور این برندها گفت: باید به این مساله از جنبههای مختلف اقتصادی و اجتماعی نگریست و با دقت در هزینه و فایده آن، اعلام نظر کرد.امروزه کشورهایی چون چین توانسته اند با وارد کردن خط تولید برندهای مطرح کمک بزرگی به رقابت پذیری تولید در کشور صورت دهند. از جنبه های اشتغالزایی این فرصت نیز نیابد غافل شد.
به عقیده وی اینکه با انکار تولید داخلی لطمه می خورد اشتباه است. تولید داخلی با حضور برندهای مطرح مجبور می شود استانداردهای کالای خود را ارتقا بخشد تا سلیقه خریدار داخلی را ارضا نماید.واحدهای تولیدی غیر رقابت پذیر محکوم به خروج از چرخه تولید هستند. هر بنگاهی که بخواهد چشم انداز روشن در بازار داخلی و خارجی داشته باشد باید توانمند شده و تولید قابل رقابت داشته باشد.
نظر شما